КЛІНІКО-ДІАГНОСТИЧНІ АЛГОРИТМИ ДІЙ В ПРАКТИЦІ ЛІКАРЯ ЗАГАЛЬНОЇ ПРАКТИКИ – СІМЕЙНОЇ МЕДИЦИНИ ПРИ ЗАХВОРЮВАННЯХ СЕЧОВИДІЛЬНОЇ СИСТЕМИ У ДІТЕЙ

Автор(и)

  • В. Безрук Буковинський державний медичний університет , Україна
  • Д. Андрійчук Буковинський державний медичний університет , Україна
  • М. Веля Буковинський державний медичний університет , Україна
  • Л. Ринжук Буковинський державний медичний університет , Україна
  • Т. Булик Буковинський державний медичний університет , Україна

DOI:

https://doi.org/10.24061/2413-4260.XIV.1.51.2024.23

Ключові слова:

медична допомога; діти; сечовидільна система, інфекції сечовидільних шляхів, COVID-19, хронічна хвороба нирок.

Анотація

Хронічна хвороба нирок (ХХН) – це наявність маркерів патологічних змін сечовидільної системи тривалістю понад
12 тижнів незалежно від їх причини. Число випадків серед дітей з хворобами сечовидільної системи має документовану підтверджену хронічну хворобу нирок згідно впровадженого регіонального реєстру хворих з хронічною хворобою нирок, але спостерігається її значне поширення. Ранні прояви ХХН часто недооцінюються та своєчасно не лікуються. ХХН та хронічна ниркова недостатність – не є вузько специфічною нефрологічною проблемою.
В умовах сьогодення, військової агресії та наслідків впливу пандемії коронавірусу 2019 (COVID-19), що призвело до
руйнування стандартних шляхів (клінічних маршрутів пацієнта) у наданні медичної допомоги особливої актуальності
в Україні набуває питання надання медичної допомоги дитячому населенню на засадах доказової та персоніфікованої
медицини, яка за стратегією ВООЗ має відповідати потребам і бути безпечною, ефективною, своєчасною і належної
якості. Впровадження інновацій у педіатричну практику щодо стандартизації медичної допомоги допомагають
лікарю ефективно діяти в конкретних клінічних ситуаціях, уникаючи неефективних дій. Залучення фахівців інших
спеціальностей (лікарі загальної практики – сімейної медицини, ендокринологи, урологи, кардіологи, педіатри, окулісти) до менеджменту ХХН без координації співпраці для забезпечення принципу наступності утруднює діагностичний та/ або терапевтичний супровід пацієнта.
Рання діагностика, правильна тактика ведення нефрологічних пацієнтів дитячого віку при захворюваннях сечовидільної системи у дітей на амбулаторному етапі є важливою складовою при наданні інтегрованої, пацієнтоорієнтованої медичної допомоги в практиці лікаря загальної практики – сімейної медицини. У статті висвітлено клініко- діагностичні алгоритми дій лікаря загальної практики – сімейної медицини щодо тактики ведення пацієнтів дитячого віку з найбільш поширеними нефрологічними симптомами: лейкоцитурією (бактерійурією), протеїнурією та еритроцитурією.
Наукове дослідження виконане в межах наукової тематики кафедри педіатрії, неонатології та перинатальної
медицини Буковинського державного медичного університету та НДР на тему «Хронобіологічні й адаптаційні аспекти
та особливості вегетативної регуляції при патологічних станах у дітей різних вікових груп» (державний реєстраційний
номер: 0122U002245, термін виконання: 01.01.2022-31.12.2026 рр.).

Посилання

Neyra JA, Chawla LS. Acute Kidney Disease to Chronic Kidney Disease. Crit Care Clin. 2021 Apr;37(2):453-474. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33752866/ doi: 10.1016/j.ccc.2020.11.013

Martin P, Awan AA, Berenguer MC, Bruchfeld A, Fabrizi F, Goldberg DS, Jia J, Kamar N, Mohamed R, Pessôa MG, Pol S, Sise ME, Balk EM, Gordon CE, Adam G, Cheung M, Earley A, Jadoul M. Executive Summary of the KDIGO 2022 Clinical Practice Guideline for the Prevention, Diagnosis, Evaluation, and Treatment of Hepatitis C in Chronic Kidney Disease. Kidney Int. 2022 Dec;102(6):1228-1237. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36411019/ doi: 10.1016/j.kint.2022.07.012

Bezruk V, Ivanov D, Fomina S, Andriychuk T, Pervozvanska O, Andriychuk T. Standardization of provision of medical care for children: joint agreed local clinical protocol of medical care for children with urinary tract infections at the level of the hospital district. KIDNEYS [Internet]. 2022 Jul 13 [cited 2023 Nov. 1];11(2):92-103. Available from: https://kidneys.zaslavsky.com.ua/index.php/journal/article/view/366 doi: 10.22141/2307-1257.11.2.2022.366

Classification of diseases of the urinary system. Ukrainian journal of nephrology and dialysis. 2017;56(4):3-16. Available from: http://nbuv.gov.ua/UJRN/Uzhn_2017_4_2.

Lewis TV, Harrison DL, Gildon BL, Carter SM, Turman MA. Applicability of the Schwartz Equation and the Chronic Kidney Disease in Children Bedside Equation for Estimating Glomerular Filtration Rate in Overweight Children. Pharmacotherapy. 2016 Jun;36(6):598-606. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27138894/ doi: 10.1002/phar.1763

Atkinson MA, Warady BA. Anemia in chronic kidney disease. Pediatr Nephrol. 2018 Feb;33(2):227-238. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28412770/ doi: 10.1007/s00467-017-3663-y

Batte A, Menon S, Ssenkusu J, Kiguli S, Kalyesubula R, Lubega J, Mutebi EI, Opoka RO, John CC, Starr MC, Conroy AL. Acute kidney injury in hospitalized children with sickle cell anemia. BMC Nephrol. 2022 Mar 18;23(1):110. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35303803/ doi: 10.1186/s12882-022-02731-9

Fishbane S, Brunton S. Improving Detection and Management of Anemia in CKD. J Fam Pract. 2022 Jul;71(6 Suppl):S23-S28. doi: 10.12788/jfp.0411. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35960947/

Haffner D, Emma F, Eastwood DM, Duplan MB, Bacchetta J, Schnabel D, Wicart P, Bockenhauer D, Santos F, Levtchenko E, Harvengt P, Kirchhoff M, Di Rocco F, Chaussain C, Brandi ML, Savendahl L, Briot K, Kamenicky P, Rejnmark L, Linglart A. Clinical practice recommendations for the diagnosis and management of X-linked hypophosphataemia. Nat Rev Nephrol. 2019 Jul;15(7):435-455. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31068690/ doi: 10.1038/s41581-019-0152-5

Del Pino M, Viterbo GL, Arenas MA, Perez Garrido N, Ramirez P, Marino R, Belgorosky A, Fano V. Growth in height and body proportion from birth to adulthood in hereditary hypophosphatemic rickets: a retrospective cohort study. J Endocrinol Invest. 2022 Jul;45(7):1349-1358. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35226335/ doi: 10.1007/s40618-022-01768-9

Lionarons JM, de Groot IJM, Fock JM, Klinkenberg S, Vrijens DMJ, Vreugdenhil ACE, Medici-van den Herik EG, Cuppen I, Jaeger B, Niks EH, Hoogerhuis R, Platte-van Attekum N, Feron FJM, Faber CG, Hendriksen JGM, Vles JSH. Prevalence of Bladder and Bowel Dysfunction in Duchenne Muscular Dystrophy Using the Childhood Bladder and Bowel Dysfunction Questionnaire. Life (Basel). 2021 Jul 30;11(8):772. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34440515/ doi: 10.3390/life11080772

Ziaei E, Dorreh F, Yousefichaijan P, Sarmadian R, Sajjadi N, Kahbazi M. Evaluation of the association between asthma and non-neurogenic urinary incontinence in children; a case-control study. BMC Pediatr. 2023 Mar 30;23(1):141. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36997891/ doi: 10.1186/s12887-023-03958-7

Borg B, Kamperis K, Olsen LH, Rittig S. Evidence of reduced bladder capacity during nighttime in children with monosymptomatic nocturnal enuresis. J Pediatr Urol. 2018 Apr;14(2):160.e1-160.e6. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29174376/ doi: 10.1016/j.jpurol.2017.09.021

Kamperis K. Nocturnal enuresis in children: The role of arginine-vasopressin. Handb Clin Neurol. 2021;181:289-297. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34238464/ doi: 10.1016/B978-0-12-820683-6.00021-X

Jørgensen CS, Kamperis K, Knudsen JH, Kjeldsen M, Christensen JH, Borch L, Rittig S, Palmfeldt J. Differences in the urinary metabolome and proteome between wet and dry nights in children with monosymptomatic nocturnal enuresis and nocturnal polyuria. Pediatr Nephrol. 2023 Oct;38(10):3347-3358. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37140712/ doi: 10.1007/s00467-023-05963-5

Lava SA, Bianchetti MG, Simonetti GD. Salt intake in children and its consequences on blood pressure. Pediatr Nephrol. 2015 Sep;30(9):1389-96. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25127918/ doi: 10.1007/s00467-014-2931-3

Fujita H, Matsuoka S, Awazu M. Visit-to-visit blood pressure variability in children and adolescents with renal disease. Clin Exp Nephrol. 2018 Oct;22(5):1150-1156. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29536392/ doi: 10.1007/s00467-014-2931-3

Cortes C, Brandão JM, Cunha DB, Paravidino VB, Sichieri R. Blood pressure variation and ultra-processed food consumption in children with obesity. Eur J Pediatr. 2023 Sep ;182(9):4077-4085. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37401980/ doi: 10.1007/s00431-023-05076-z

Schwandt A, Bergis D, Denkinger M, Gollisch KSC, Sandig D, Stingl H, Zimny S, Holl RW. Risk factors for decline in renal function among young adults with type 1 diabetes. J Diabetes Complications. 2018 Oct;32(10):940-946. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30055905/ doi: 10.1016/j.jdiacomp.2018.07.007

Boettcher C, Utsch B, Galler A, Grasemann C, Borkenstein M, Denzer C, Heidtmann B, Tittel SR, Holl RW; DPV initiative. Estimated Glomerular Filtration Rates Calculated by New and Old Equations in Children and Adolescents With Type 1 Diabetes-What to Do With the Results? Front Endocrinol (Lausanne). 2020 Feb 21;11:52. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32153499/ doi: 10.3389/fendo.2020.00052

Lopez LN, Wang W, Loomba L, Afkarian M, Butani L. Diabetic kidney disease in children and adolescents: an update. Pediatr Nephrol. 2022 Nov;37(11):2583-2597. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34913986/ doi: 10.1007/s00467-021-05347-7

Perkins BA, Lovblom LE, Lanctôt SO, Lamb K, Cherney DZI. Discoveries from the study of longstanding type 1 diabetes. Diabetologia. 2021 Jun;64(6):1189-1200. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33661335/ doi: 10.1007/s00125-021-05403-9

Tapia C, Bashir K. Nephrotic Syndrome. 2023 May 29. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29262216/

Zabala Ramirez MJ, Stein EJ, Jain K. Nephrotic Syndrome for the Internist. Med Clin North Am. 2023 Jul;107(4):727-737. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37258010/ doi: 10.1016/j.mcna.2023.03.006

Monet-Didailler C, Chateil JF, Allard L, Godron-Dubrasquet A, Harambat J. Néphrocalcinose de l’enfant [Nephrocalcinosis in children]. Nephrol Ther. 2021 Feb;17(1):58-66. French. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33461896/ doi: 10.1016/j.nephro.2020.12.001

Thirion A, Sempels M. Gestion des reins natifs chez les patients transplantés rénaux dans le cadre d’une polykystose rénale autosomique dominante [Management of native kidneys in renal transplant recipients with autosomal dominant polycystic kidney]. Rev Med Liege. 2021 Dec;76(12):850-854. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34881827/ (in French)

Zhao M, Sun S, Huang Z, Wang T, Tang H. Network Meta-Analysis of Novel Glucose-Lowering Drugs on Risk of Acute Kidney Injury. Clin J Am Soc Nephrol. 2020 Dec 31;16(1):70-78. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33376101/ doi: 10.2215/CJN.11220720

Brandström P, Hansson S. Urinary Tract Infection in Children. Pediatr Clin North Am. 2022 Dec;69(6):1099-1114. Available from: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36880924/ doi: 10.1016/j.pcl.2022.07.003

Bezruk V, Ivanov D. Improving medical standards of care to children of an early and preschool age with urinary tract infections at the primary care stage. KIDNEYS [Internet]. 15, Feb 2022 [cited 2023 Oct 29];10(4):196-200. Available from: https://kidneys.zaslavsky.com.ua/index.php/journal/article/view/346 doi: 10.22141/2307-1257.10.4.2021.247894

The European Association of Urology (EAU). Paediatric Urology Guidelines [Internet]. 2021 [cited 2023 Oct 29]. Available from: https://uroweb.org/guidelines/paediatric-urology/summary-of-changes/2021

Boon HA, Van den Bruel A, Struyf T, Gillemot A, Bullens D, Verbakel JY. Clinical Features for the Diagnosis of Pediatric Urinary Tract Infections: Systematic Review and Meta-Analysis. The Annals of Family Medicine. 2021;19(5)437-446; Available from: https://www.annfammed.org/content/19/5/437 doi: https://doi.org/10.1370/afm.2684

Bezruk VV., Shkrobanet ID., Godovanets OS., Buriak OH., Pervozvanska OІ., Honcharuk LM., Voytkevich NI., Makarova OV., Yurkiv OI., Sheremet MI., Hresko MM., Velia MI., Yurniuk SV., Hresko MD., Bulyk TS., Rynzhuk LV. Management of antibacterial therapy of infectious and inflammatory diseases of the urinary tract in children and regional peculiarities during the COVID-19 pandemic. Journal of Medicine and Life [Internet]. 2022 [cited 2023 Oct 29];15(5):617-619. Available from: https://medandlife.org/wp-content/uploads/6.-jml-2021-0293.pdf doi: 10.25122/jml-2021-0293

##submission.downloads##

Опубліковано

2024-04-08

Як цитувати

Безрук, В., Андрійчук, Д., Веля, М., Ринжук, Л., & Булик, Т. (2024). КЛІНІКО-ДІАГНОСТИЧНІ АЛГОРИТМИ ДІЙ В ПРАКТИЦІ ЛІКАРЯ ЗАГАЛЬНОЇ ПРАКТИКИ – СІМЕЙНОЇ МЕДИЦИНИ ПРИ ЗАХВОРЮВАННЯХ СЕЧОВИДІЛЬНОЇ СИСТЕМИ У ДІТЕЙ. Неонатологія, хірургія та перинатальна медицина, 14(1(51), 163–168. https://doi.org/10.24061/2413-4260.XIV.1.51.2024.23